Μελετώντας το Tabula Rasa αυτό τον μήνα, για άλλη μια φορά βρέθηκα να θαυμάζω το έργο του Richard Garriot. Ο άνθρωπος που δημιούργησε την σειρά Ultima, που ίδρυσε την θρυλική (με όλη την σημασία της λέξης) Origin και που ουσιαστικά ξεκίνησε την εποχή των massive multiplayer online games με το Ultima Online, μεταμορφώθηκε από Lord British σε… General British για τις ανάγκες του νέου του ΜΜΟ. Το ότι ζει σε κάστρο και ότι κάνει βόλτες σε μια αγορασμένη από την NASA σεληνάκατο, δεν το αναλύουμε.
Ο Garriot είχε βρεθεί μπροστά σε μερικά πολύ σοβαρά ερωτήματα στις αρχές της δεκαετίας των 80, όταν τα RPG είχαν αρχίσει να διαδίδονται πολύ- τόσο μέσω των υπολογιστών, όσο και τον pen & paper, «επιτραπέζιων» παιχνιδιών ρόλων. Αρχικά υποτιμούσε τον τρόπο που αυτές οι φανταστικές ιστορίες επηρέαζαν τον κόσμο, αλλά με τον καιρό άκουγε ολοένα και περισσότερες ιστορίες και μαρτυρίες, αλλά και καταγγελίες ανήσυχων ανθρώπων. Συνειδητοποίησε ότι, εν μέρει, αυτές οι ανησυχίες είχαν κάποια βάση: στην ουσία το στερεότυπο των RPG υπαγορεύει στον πρωταγωνιστή ότι είναι «ο καλός ήρωας» και ότι θα πρέπει να βρει τους «κακούς», να τους σκοτώσει και να κλέψει τα πράγματά τους. Ο Garriot όμως αναρωτήθηκε: γιατί οι «κακοί» είναι αληθινά κακοί, αφού στην ουσία το μόνο που κάνουν είναι να στέκονται υπομονετικά σε ένα σκοτεινό μπουντρούμι, περιμένοντας τον «ήρωα» να τους σκοτώσει;
Βάζοντας στο εξώφυλλο του Ultima VΙΙΙ μια τεράστια πεντάλφα, o Garriot προσπάθησε να προκαλέσει εγκεφαλικά τον κόσμο, να μας κάνει να ψαχτούμε και να μάθουμε ότι αυτό το σύμβολο μέχρι τον 14ο αιώνα ήταν ιερό και «καλό» και κοσμούσε μάλιστα πολλές καθολικές εκκλησίες. Λόγω πολιτικών και οικονομικών διατριβών, το σύμβολο αυτό υποβαθμίστηκε από τον Βασιλιά της Γαλλίας και πια σημαίνει κάτι το κακό και σατανικό. Παρόμοια, δημιουργώντας το σύστημα των virtues (εμπνευσμένο ελαφρώς από βουδιστικές διδαχές), ο Garriot και πάλι μας θέτει μπροστά σε ηθικά διλήμματα, μας βάζει να χρησιμοποιούμε το μυαλό μας, όχι απλά να πατάμε συνεχόμενα κλικ: τι είναι σωστό και τι είναι λάθος; Τι επιπτώσεις έχουν οι πράξεις μας, τι μήνυμα μας αφήνει η εμπειρία του παιχνιδιού και πώς επηρεάζεται ο κόσμος από την συμπεριφορά μας;
Ευτυχώς υπάρχουν μερικοί που δεν σταματούν να θέτουν ερωτήματα…
Ο Garriot είχε βρεθεί μπροστά σε μερικά πολύ σοβαρά ερωτήματα στις αρχές της δεκαετίας των 80, όταν τα RPG είχαν αρχίσει να διαδίδονται πολύ- τόσο μέσω των υπολογιστών, όσο και τον pen & paper, «επιτραπέζιων» παιχνιδιών ρόλων. Αρχικά υποτιμούσε τον τρόπο που αυτές οι φανταστικές ιστορίες επηρέαζαν τον κόσμο, αλλά με τον καιρό άκουγε ολοένα και περισσότερες ιστορίες και μαρτυρίες, αλλά και καταγγελίες ανήσυχων ανθρώπων. Συνειδητοποίησε ότι, εν μέρει, αυτές οι ανησυχίες είχαν κάποια βάση: στην ουσία το στερεότυπο των RPG υπαγορεύει στον πρωταγωνιστή ότι είναι «ο καλός ήρωας» και ότι θα πρέπει να βρει τους «κακούς», να τους σκοτώσει και να κλέψει τα πράγματά τους. Ο Garriot όμως αναρωτήθηκε: γιατί οι «κακοί» είναι αληθινά κακοί, αφού στην ουσία το μόνο που κάνουν είναι να στέκονται υπομονετικά σε ένα σκοτεινό μπουντρούμι, περιμένοντας τον «ήρωα» να τους σκοτώσει;
Βάζοντας στο εξώφυλλο του Ultima VΙΙΙ μια τεράστια πεντάλφα, o Garriot προσπάθησε να προκαλέσει εγκεφαλικά τον κόσμο, να μας κάνει να ψαχτούμε και να μάθουμε ότι αυτό το σύμβολο μέχρι τον 14ο αιώνα ήταν ιερό και «καλό» και κοσμούσε μάλιστα πολλές καθολικές εκκλησίες. Λόγω πολιτικών και οικονομικών διατριβών, το σύμβολο αυτό υποβαθμίστηκε από τον Βασιλιά της Γαλλίας και πια σημαίνει κάτι το κακό και σατανικό. Παρόμοια, δημιουργώντας το σύστημα των virtues (εμπνευσμένο ελαφρώς από βουδιστικές διδαχές), ο Garriot και πάλι μας θέτει μπροστά σε ηθικά διλήμματα, μας βάζει να χρησιμοποιούμε το μυαλό μας, όχι απλά να πατάμε συνεχόμενα κλικ: τι είναι σωστό και τι είναι λάθος; Τι επιπτώσεις έχουν οι πράξεις μας, τι μήνυμα μας αφήνει η εμπειρία του παιχνιδιού και πώς επηρεάζεται ο κόσμος από την συμπεριφορά μας;
Ευτυχώς υπάρχουν μερικοί που δεν σταματούν να θέτουν ερωτήματα…
